Wat kost het maken van een radiocommercial?

Dat is afhankelijk van zoveel factoren dat er geen vaste prijzen te noemen zijn. In praktijk zit het ergens tussen de 200,- en 20.000,- euro.

Nou ja, als je de tekst laat maken door een literair schrijver, de muziek wilt die op nummer 1 van de hitparade staat, en een superbekende Nederlander vraagt om de tekst in te spreken... dan kan het wel 300.000,- euro worden. Maar dat is toch niet zoals de meeste radiocommercials worden gemaakt. Het zou wel stoer zijn, maar of je die investeringen ook weer terugverdient...? Je moet al aardig tekeer gaan, wil je boven de 5000,- euro uitkomen voor een goede radiospot. Hoewel het bij een landelijke commercial met meerdere voice-overs en speciaal gecomponeerde muziek wel snel kan oplopen. Als dat budget er is, is het prima. Anders moet je je even afvragen of dat allemaal wel nodig is. Het credo 'Less Is More' begint zich dan op te dringen.

De totale prijs van een radiocommercial is een som van de kosten voor:

1. •tekstschrijver (reclamebureau)
   

2. •voice-over
   

3. •muziekgebruik (componist)
   

4. •mediabureau
   

5. •producent
   

6. •geluidsstudio
   

7. •zanger/zangeres/koortje
   

Bij grote producties kunnen nog meer personen en partijen betrokken zijn. Bij kleine producties (lokale radiocommercials) is het soms 1 persoon die meerdere taken voor zijn rekening neemt. De producent is dan geluidstechnicus en tekstschrijver; en soms zelfs ook de voice-over.

Uitzendgebied

Sterk bepalend voor de tarieven is het type zender waarop de spot wordt uitgezonden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: lokaal, regionaal en nationaal. Een lokale radiozender is bijvoorbeeld de LOE (Lokale Omroep Ede) of Radio Nunspeet. Regionale zenders zijn bijvoorbeeld Omroep West en Omrôp Fryslan. Nationale zenders zijn ondermeer: Radio 3, Skyradio, Radio538 en BNR (vergeef me dat ik niet alle zenders noem, het gaat nu effe om wat voorbeelden).

Hoe groter het uitzendgebied, hoe hoger de tarieven van voice-overs en muziekgebruik.

Om een idee te krijgen: voor gebruik van stock-muziek in een radiocommercial zijn door BUMA/STEMRA de volgende tarieven vastgesteld:

Lokale radiocommercial: 35,- euro
Regionale radiocommercial: 100,- euro
Nationale radiocommercial: 450,- euro.

Deze tarieven zijn exclusief btw en gelden per 30 seconden muziek. Of deel daarvan. Ook als je maar 3 seconden gebruikt, betaal je dus deze tarieven. Als je twee muziekstukken in een commercial gebruikt, betaal je twee keer deze tarieven. En bij drie, drie keer. Een verdere beperking is dat je de muziek maximaal een jaar mag gebruiken in die ene specifieke commercial.

Let wel dat deze tarieven alleen gelden voor stock-muziek (ook wel library music genoemd). Het gaat hier dus specifiek NIET over speciaal gecomponeerde muziek en ook niet over hit-repertoire van bekende artiesten. Als je in een commercial muziek wilt gebruiken van bijvoorbeeld Madonna of The Rolling Stones moet daarvoor toestemming worden gevraagd. Als je die toestemming krijgt (wat niet altijd lukt) hangt daar doorgaans een fikse prijskaart aan. Tienduizenden euro's is geen uitzondering.

Om misverstanden te voorkomen: dit zijn niet de tarieven voor een complete commercial, maar uitsluitend voor het MUZIEKGEBRUIK in een commercial. En dan ook nog alleen voor stock-muziek.

Studio-tarieven

Het tarief van een geluidsstudio zit globaal ergens tussen de 50,- en 300,- euro per uur. Met die informatie kun je nog niet zoveel, want de ene geluidsstudio werkt sneller dan de andere. Een studio van 75,- euro per uur kan duurder uitpakken dan eentje van 150,- euro per uur als hij vier keer zo langzaam werkt.

Ga dus niet alleen af op een uur-tarief maar vraag bij een offerte ook hoeveel uur een studio denkt nodig te hebben voor jouw opdracht. Hoe concreter je kunt aangeven wat jouw opdracht inhoudt, hoe beter die studio in staat zal zijn een passende offerte te maken. Nog duidelijker is het als een studio een vaste prijs bepaalt voor een opdracht. Maar deze prijs zal wel gebaseerd zijn op een bepaald aantal uren waarvan je niet te veel mag afwijken, anders zal het eindbedrag in de na-calculatie alsnog hoger uitpakken.

En ook bij geluidsstudio's is het natuurlijk zo dat er goede zijn en minder goede. Kwaliteit heeft vaak een prijs. Maar niet altijd. Het is niet vanzelfsprekend zo dat een duurdere studio een betere is. Mijn persoonlijke opvatting daarbij is dat je je ook niet moet laten imponeren door de grote namen waarvoor een studio al heeft gewerkt. Het gevaar bestaat dat ze jouw commercial bij wijze van spreken op automatische piloot behandelen. Een minder gerenommeerde studio zal wellicht meer 'eager' zijn om het allerbeste uit de kast te halen en jou optimaal happy te maken. Tsja..., en dat kan nog een lastige afweging zijn: een ervaren studio op automatische piloot of een minder ervaren studio met totale toewijding? In praktijk zal het misschien niet eens zo heel veel uitmaken. En meer bepaald worden door de kwaliteit van het script, de voice-over en de muziek.

Het is bij geluidsstudio's niet zo gangbaar om onderscheid te maken tussen werk voor lokale, regionale of nationale zenders. Voor een geluidsstudio maakt het weinig uit waar een commercial uiteindelijk uitgezonden zal worden. Een geluidsstudio hanteert ook niet een buy-out zoals voice-overs en muziekuitgevers wel doen. In praktijk is het vaak wel zo dat nationale commercials meer tijd vragen in een geluidsstudio. Omdat de eisen iets hoger liggen en omdat er vaak meerdere personen bij zijn betrokken.

Uitzendkopie

De laatste fase van het werk van een geluidsstudio is het aanleveren van het eindresultaat bij de zender. Als de commercial helemaal klaar is, afgemixt en goedgekeurd, moet hij nog naar de zender toe. Lange tijd kon dit alleen door de commercial op een DAT te kopiëren en die per post (of koerier) te versturen. Een DAT is een Digital Audio Tape en min of meer de equivalent van een Digibeta (Digital Betacam tape) zoals die voor tv-commercials wordt gebruikt. Alternatief was een audio-cd. Het maken van een audio-cd gaat sneller en makkelijker dan een DAT, maar hij moet nog wel steeds per post of koerier.

Het meest ideaal is om de commercial als digitale file te mailen of uploaden. Dat gaat het snelst, in de hoogste kwaliteit en het kost weinig extra werk. Dit is op het moment gelukkig de norm geworden.

Dat neemt niet weg dat het maken en versturen van een uitzendkopie geld kost. In welke vorm dat dan ook wordt gedaan. Dat zit soms niet inbegrepen bij de offerte van een geluidsstudio. Het is aan te raden het aanleveren van de uitzendkopieën in eerste instantie meteen al mee te nemen in de offerte-aanvraag bij een geluidsstudio of reclamebureau.

Uitzendtarieven

Na dit alles krijg je natuurlijk nog te maken met de tarieven voor uitzending: het geld dat je aan een radiozender betaalt om in de reclameblokken te zitten. Daar gaat deze website niet over. Voor uitzendtarieven neem je contact op met de betreffende zenders. Sommige zenders publiceren die tarieven op hun website. Maar je kunt er ook voor kiezen om hiervoor een mediabureau in te schakelen.